Wzrok to jedno z najważniejszych narzędzi pracy, zwłaszcza w zawodach wymagających długotrwałego patrzenia na ekran monitora, precyzyjnych działań manualnych czy obsługi maszyn. Pracodawca ma obowiązek zapewnienia odpowiednich warunków pracy, w tym uwzględnienia potrzeb osób z wadami wzroku. Jakie prawa przysługują pracownikom w zakresie okularów i soczewek korygujących? Jakie obowiązki spoczywają na pracodawcy? Poniżej wyjaśniamy najważniejsze kwestie zgodnie z przepisami prawa pracy.
Podstawy prawne dotyczące korekcji wzroku w pracy
Podstawowym dokumentem aktualnym na 2025 rok regulującym kwestię stosowania okularów i soczewek korygujących w pracy jest Kodeks Pracy (Dz.U. 1974 Nr 24 poz. 141) oraz Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (Dz.U. 1998 nr 148 poz. 973).
Zgodnie z przepisami:
- Pracodawca jest zobowiązany do zapewnienia pracownikowi odpowiednich warunków pracy, w tym ochrony zdrowia wzroku.
- Każdy pracownik korzystający z monitora ekranowego przez co najmniej 4 godziny dziennie ma prawo do refundacji kosztów zakupu okularów korygujących wzrok.
- Refundacja przysługuje wyłącznie na podstawie zaświadczenia od lekarza medycyny pracy.
- Pracodawca może określić wysokość dofinansowania w wewnętrznych regulaminach firmy.
Kto ma prawo do refundacji okularów korekcyjnych?
Prawo do refundacji zakupu okularów lub soczewek przysługuje pracownikom, którzy:
- Pracują przy komputerze co najmniej 4 godziny dziennie.
- Przeszli badanie medycyny pracy, które wykazało potrzebę stosowania korekcji wzroku.
- Przedstawili stosowne zaświadczenie od lekarza medycyny pracy.
Refundacja nie dotyczy osób, które już noszą okulary, ale ich wada nie uległa zmianie od ostatniego badania.
Czy pracodawca musi refundować soczewki kontaktowe?
W poprzednich latach przepisy wskazywały wyłącznie na możliwość refundacji okularów dla pracowników. Jednak nowelizacja rozporządzenia w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe, która weszła w życie 17 listopada 2023 r. i obowiązuje aktualnie w 2025 roku wprowadziła w przepisach istotne zmiany. Obecnie przysługuje również dofinansowanie do szkieł kontaktowych korygujących wzrok. Przy czym refundacja soczewek kontaktowych przysługuje po spełnieniu tych samych warunków, które obowiązują dla dofinansowania okularów.
Procedura uzyskania refundacji
Aby skorzystać z refundacji, pracownik powinien:
1. Udać się na badania medycyny pracy i otrzymać zaświadczenie o konieczności stosowania okularów korekcyjnych.
2. Przedstawić zaświadczenie pracodawcy.
3. Zakupić okulary zgodnie z zaleceniami lekarza.
4. Złożyć wniosek o refundację wraz z fakturą imienną za zakup okularów.
Wysokość refundacji zależy od ustaleń wewnętrznych firmy – nie ma jednej, określonej kwoty narzuconej przez przepisy.
Czy pracodawca może odmówić refundacji?
Pracodawca nie może odmówić refundacji okularów, jeśli pracownik spełnia warunki określone w przepisach. Może jednak:
- Określić maksymalną kwotę refundacji.
- Wymagać konkretnej specyfikacji okularów zgodnej z zaleceniami lekarza.
- Ograniczyć refundację do określonych modeli lub dostawców.
Nie może natomiast całkowicie uchylić się od obowiązku finansowania korekcji wzroku, jeśli wynika on z badań medycyny pracy.
Podsumowanie – co warto wiedzieć?
- Pracownik, który spędza min. 4 godziny dziennie przed monitorem, ma prawo do refundacji zakupu okularów korygujących.
- Refundacja przysługuje tylko na podstawie zaświadczenia lekarza medycyny pracy.
- Pracodawca ustala kwotę refundacji, ale nie może całkowicie odmówić jej przyznania.
- Refundacja soczewek kontaktowych zależy od wewnętrznych ustaleń firmy.
- Procedura uzyskania refundacji obejmuje badania, zakup okularów i złożenie wniosku.
Dbanie o zdrowie wzroku pracowników to nie tylko obowiązek pracodawcy, ale także sposób na zwiększenie komfortu i efektywności pracy. Warto znać swoje prawa i dbać o oczy, zwłaszcza w dobie pracy przy ekranach komputerowych.
FAQ – Najczęściej zadawane pytania
Czy mogę dostać refundację na okulary przeciwsłoneczne z korekcją?
Nie, refundacja dotyczy wyłącznie okularów korygujących wzrok do pracy przy komputerze.
Czy refundacja obejmuje zakup oprawek?
Tak, ale tylko do określonej kwoty ustalonej przez pracodawcę.Czy mogę wybrać droższe okulary niż kwota refundacji?
Tak, ale pracodawca zwróci jedynie kwotę ustaloną w regulaminie firmy.Czy muszę przeprowadzać badania co rok, aby uzyskać refundację?
Badania okresowe są wymagane zgodnie z harmonogramem medycyny pracy – refundacja przysługuje tylko wtedy, gdy lekarz zaleci nową korekcję.Co jeśli pracodawca odmawia refundacji?
Możesz zgłosić sprawę do Państwowej Inspekcji Pracy, ponieważ jest to obowiązek wynikający z przepisów BHP.Jestem na umowie zlecienie, czy przysługuje mi refundacja?
Nie, podstawą do dofinansowania soczewek kontaktowych lub okularów nie jest umowa zlecenie ani umowa o dzieło.
Przykładowe szkolenia BHP, wzory dokumentów instrukcji BHP i oceny ryzyka zawodowego:
Szkolenie wstępne BHP online dla pracowników biurowych - praca zdalna lub hybrydowa
Poprzednia najniższa cena z ostatnich 30 dni: 67 PLN
Szkolenie wstępne dla nowo zatrudnionych pracowników biurowych pracujących w trybie zdalnym lub hybrydowym.
Szkolenie okresowe BHP online dla pracodawców i innych osób kierujących pracownikami
Poprzednia najniższa cena z ostatnich 30 dni: 99 PLN
Pracodawca, prezes, dyrektor, kierownik i cała reszta kadry.
Pakiet instrukcji BHP dla biura
Kompletny Pakiet Instrukcji BHP dla Biura - Gotowe do Pobrania/Druku | PDF, Laminat
Instrukcja udzielania pierwszej pomocy
Instrukcja BHP - niezbędny dokument w każdej firmie. Prosty zakup i natychmiastowy dostęp online.
Pracownik biurowy - praca stacjonarna - ocena ryzyka (ORZ 411003)
Spełnij obowiązek prawny i zapewnij bezpieczeństwo w firmie dzięki gotowym dokumentom BHP - łatwy zakup online i natychmiastowy dostęp!
Luxcontrol Polska
Marta WeinerKoordynator ds. szkoleń, opiekun klienta
Tel:500 501 460
Email: m.weiner@luxcontrol.com.pl
